یک فاکتور به خودی خود سندی قانونی به حساب نمی آید. صدور فاکتور از جمله تکنیک های حسابداری است، ولی نمیتوان آن را توافق نامه ای قانونی میان صاحب کسب و کار و مشتری در نظر گرفت. فاکتورها را میتوان به سادگی دستکاری کرد، پس جز اسناد قانونی نیست. در هیچ کجای فاکتور قید نشده است که هر دو طرف با تمام شرایط موافقت نموده اند. کسب و کارهای کوچک ناچارند برای اطمینان از آن که مشتری دستمزد آن ها را کامل و در یک نوبت پرداخت میکند، با مشتریانشان قرارداد ببندند. قراردادها توافق نامه هایی قانونی هستند.
فاکتورها قراردادهای قانونی نیستند، اما کسب و کارهای کوچک و آزادکاران میتوانند قراردادهایی قانونی ببندند تا خیالشان بابت دریافت هزینه خدماتشان راحت باشد.
برای بستن قراردادهای قانونی، بسته به مدیریت کسب و کارهای کوچک، تنها 2 شرط اساسی وجود دارد. این 2 شرط نه تنها برای قراردادها، بلکه برای سایر اسناد قانونی نیز صدق میکند:
مثلا اگر آزادکار هستید و در زمینه تبلیغات کار میکنید، باید در قراردادتان ذکر کنید که طبق توافق هر دو طرف، شما وظیفه خدمات تبلیغاتی را بر عهده دارید و در مقابل، مبلغ توافق شده را از کارفرمایتان دریافت میکنید.
قراردادهای قانونی درخصوص خدماتی که توسط کسب و کارهای کوچک یا آزادکاران ارائه میشود، باید شامل شرایط و بندهای زیر باشد:
ضروری ترین قسمت در قراردادهایی که میان کسب و کارهای کوچک و مشتریانشان بسته میشود، اعلام صریح نرخ های خدمات است. باید در همان ابتدای کار درباره نرخ ها بحث و گفتگو شود. ریزترین جزئیات مربوط به نرخ ها نیز باید در قرارداد مکتوب شود. اگر دستمزدتان را ساعتی محاسبه میکنید، باید حداقل و حداکثر تعداد ساعات کار در قرارداد ذکر شود. در قرارداد همچنین باید زمان پرداخت دستمزدتان مشخص باشد. پرداخت دستمزد میتواند در زمان امضای قرارداد، پایان کار، در فواصل معین در طول کار صورت گیرد.
قراردادتان باید همواره شامل بخش هایی درباره شرایط پرداخت، از جمله زمان و روش پرداخت (مانند پول نقد و کارت اعتباری) باشد. اگر مشتریان ثابتی دارید و هر ماه خدماتی را به آن ها ارائه میدهید، میتوانید در قرارداد اولیه این نکته را ذکر کرده و بدون نیاز به عقد قرارداد ماهانه، هر ماه دستمزد خود را دریافت کنید.
در کسب و کارهایی از جمله توسعه وب، طراحی گرافیک و نویسندگی، تقاضای اصلاح و بازنگری کار رایج است. اما باید در قراردادتان شرایطی را تعریف کنید تا در آینده ناچار به اصلاح چندباره کارتان نباشید. در قرارداد، حداکثر تعداد دفعاتی که کارتان را اصلاح میکنید ذکر کنید. معمولا این تعداد در هر کار یا پروژه بین 2 تا 3 بار است.
گاهی پیش می آید که مشتریان و یا کارفرمایان پس از شروع پروژه و انجام قسمت هایی از آن، اقدام به قسخ قرارداد میکنند. بهتر است برای جلوگیری از بروز چنین مسائلی، بندی تحت عنوان غرامت به قرارداد خود اضافه کنید. بدین ترتیب اگر روی پروژه ای وقت بگذارید و سپس مشتری قصد لغو کردن آن را داشته باشد، شما ضرری نمیکنید. در برخی قراردادها، میزان غرامت بر اساس مقدار کاری که انجام شده است تعیین میشود، و در برخی دیگر نرخی ثابت در نظر گرفته میشود، مثلا 25%.
تمام قراردادهایی که میبندید باید شامل جزئیاتی دقیق درباره مالکیت حق نشر باشد. معمولا در قراردادهای آزادکاران، مشتری، پس از پرداخت حق الزحمه، مالک تمام حقوق مربوط به چاپ و نشر اثر است.
یک قرارداد قانونی شامل موارد زیر است:
اگر این 5 مورد در قرارداد ذکر شوند، به این معناست که قراردادی قانونی بسته ایم.
تمامی توافق ها، حتی آن هایی که در پیامک ها و ایمیل ها مطرح شده اند، میتوانند به عنوان قراردادهای قانونی در نظر گرفته شوند. برخلاف باور عموم، هیچ نیازی نیست که دو طرف برای بستن قراردادی رسمی و قانونی، سندی مکتوب را امضا کنند. توافقی که در پیامک و حتی با زبان غیررسمی ایجاد شده است، از دید قانون یک قرارداد است.
در صورتی یک قرارداد دستنویس قانونی به حساب می آید که شامل 5 مورد ذکر شده در بالا باشد و دو طرف با آن ها موافق باشند. این قرارداد باید به امضای دو طرف نیز برسد. چنین قراردادهایی قانونی هستند، اما در دنیای تجارت، قراردادهای رسمی و تایپ شده رایج ترند.