لیتوگرافی یا چاپ سنگی ، از مراحل چاپ افست می باشد که در آن صفحه های فلزی آلومینیومی به نام زینک یا ( پلیت ) ساخته شده ، به این مرحله از چاپ لیتوگرافی می گویند . لیتوگرافی در زبان یونانی یعنی چاپ سنگی ، لیتو به معنی سنگ و گرافیا نیز به معنی حک کردن است . از آن به عنوان مادر صنعت چاپ یاد می شود . البته در زبان لاتین ، لیتوگرافی یعنی عکس گرفتن است .
درروش چاپ لیتوگرافی براساس ابزار مورد استفاده و روش الگو و انتقال آن به دو گروه کلی تقسیم می شود که عبارت است از : روش های تکرار موازی و حکاکی ردیفی
یکی از روش های لیتو که به صورت حکاکی مستقیم انجام می شود . اگرچه سرعت تولید در این روش بالا نیست اما در این روش طرح های مورد نظر کیفیت بالا و بسیار دقیق خواهند بود . در این روش معمولا یک پروپ بر روی زیر لایه در حال حرکت است و در اثر مکانیسم های مکانیکی ، الکترومکانیکی ، Dip-Pen طرح مورد نظر ایجاد خواهد شد .
این روش به نسبت روش حکاکی ردیفی از سرعت تولید بالایی برخوردار است و روند کار بدین گونه است که انتقال طرح در این روش به وسیله ماسک نوری به روش تابش صورت می گیرد . در ایجاد طرح با این روش معمولا محدودیت هایی را برای طرح دلخواه ایجاد می کند ،بنابراین اغلب طرح ها به روش حکاکی ردیفی چاپ می شوند .
در روش های چاپی لیتو دسته بندی های دیگری هم لحاظ می شود مثلا می توان گفت با استفاده یا بدون استفاده از ماسک ،یا با استفاده یا بدون استفاده از اشعه دسته بندی کرد . از روش های لیتوگرافی تکرار موازی به لیتوگرافی مهر نانو ، لیتوگرافی نوری ، چاپ تماسی را می توان اشاره کرد .
هررنگی که درپیرامون خود می بینیم از سه رنگ اصلی زرد و آبی و قرمز درست شده است و از ترکیب این سه رنگ اصلی با مقادیر مساوی ، رنگ مشکی تشکیل می شود . در چاپ افست از ترکیب رنگ cmyk که یکی از رایج ترین ترکیب های رنگ در صنعت چاپ است استفاده می شود . در روش چاپ لیتو از ترکیب این رنگ درهمه صفحات استفاده می شود .
دراین روش ابتدا فایل های طراحی شده به صفحات فلزی تبدیل می شوند و این صفحات به چاپخانه ها برده شده تا عملیات چاپ به وسیله این صفحات بر روی کاغذ ها انجام شود . نحوه کار این صفحات بدین گونه است که سطح آن ها مرکب را جذب نمی کند ولی مواد پلیمری که طرح را بر روی زینک چاپ می کنند ، مرکب را به خود جذب می کند ، در اثر فشار این صفحات برروی هم طرح دلخواه بر روی سطح مورد نظر چاپ می شود .
ساخت زینک به دو روش کلی انجام می شود . یکی از روش های قدیمی که هنوز هم در چاپ استفاده می شود ، استفاده از دستگاهی به نام (Image Setter) است . در حقیقت این دستگاه پرینتر بزرگ لیزری است که که فایل های سیاه و سفید را با کیفیت و دقت بالا پرینت می گیرد . سطح زینک از مواد پلیمری که مرکب را به خود جذب می کند پوشانده می شود . فرآیند چاپ بر روی زینک برعکس حالت معمولی چاپ انجام می شود .
از دیگر مزیت های چاپ افست نسبت به دیگر روش های چاپ می توان به کیفیت بالای تصاویر و هزینه های کمتر دربرابر تیراژ بیشتر وبه دلیل عمل تماس زینک با سطح چاپ عمر طولانی خواهند داشت . معایب چاپ افست درمقایسه با چاپ دیجیتالی وقت گیر بودن تنظیمات دستگاه چاپگر قبل از انجام کار . این نوع از چاپ برای تعداد کم هزینه بیشتری نسبت به چاپ دیجیتالی دارد .ولی درصورتی که حجم کار بالاست می توان از این روش نه تنها باصرفه است بلکه زمان کم تری هم نیاز دارد .